เราจะไม่สามารถอ้างว่าไม่รู้กฎหมายไม่ได้เวลากระทำผิด วลีนี้เชื่อว่าหลายคนคงรู้จักและเข้าใจดี เพราะนั่นหมายถึงการศึกษากฎหมายให้เข้าใจเพื่อปฏิบัติตามได้อย่างถูกต้องก็ถือว่าเป็นหน้าที่อย่างหนึ่งของประชาชนเหมือนกัน แต่ว่าหลายคนกลับส่ายหัวทุกครั้งเวลาพูดถึงเรื่องกฎหมาย โดยเฉพาะกฎหมายใกล้ตัวอย่าง กฎหมายอาญา เรื่องนี้ไม่รู้ไม่ได้เลย

กฎหมายอาญาคืออะไร

กฎหมายอาญา หมายถึง กฎหมายที่บัญญัติไว้เกี่ยวกับการลงโทษผู้ที่กระทำความผิดต่อผู้อื่น หรือ หน่วยงานองค์การของรัฐ จนถึงเอกชน ที่ทำให้เกิดความเสียหาย กฎหมายจะบัญญัติไว้ตั้งแต่ทำอย่างไรถึงผิด รวมถึงบทลงโทษต่างๆที่เกิดขึ้นจากความผิดนั้น กฎหมายอาญาจะต้องมีความชัดเจนตั้งแต่ความผิด บทลงโทษ เพื่อให้การบังคับใช้เป็นไปในทางเดียวกัน

ที่มาของกฎหมายอาญาของไทย

เดิมทีนั้นกฎหมายอาญายังไม่มี มีแต่กฎหมายเป็นเฉพาะเรื่องไปอย่างเช่น กฎหมายลักษณะโจร , กฎหมายวิวาท ทีนี้เพื่อเป็นการรวบรวมเอาไว้เป็นหมวดหมู่เดียวกัน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีวิสัยทัศน์กว้างไกลเกี่ยวกับเรื่องนี้ จึงได้มีพระกระแสรับสั่งให้จัดทำประมวลกฎหมายอาญาขึ้นมา เพื่อให้เป็นแนวทางเดียวกันทั้งประเทศ ซึ่งดูต้นแบบมาจากประเทศญี่ปุ่น สร้างประมวลกฎหมายนี้ขึ้นเมื่อ ร.ศ. 127 จากนั้นก็พัฒนาเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน

จุดประสงค์ของกฎหมายอาญา

กฎหมายอาญามีจุดประสงค์เพื่อป้องกัน และช่วยเหลือทั้งผู้ถูกกระทำ และ ผู้กระทำ เดิมทีหากไม่มีกฎหมายอาญาก็จะเป็นการแก้แค้นกันไปมาไม่รู้จบสิ้นนั่นจะทำให้เกิดคดีอาชญากรรมขึ้นสูงไปแบบไม่มีที่สิ้นสุดเช่นกัน หากเป็นแบบนั้นสภาพสังคมไทยเราคงดูน่ากลัวกว่านี้อีกหลายเท่า จึงต้องมีการประมวลกฎหมายอาญานี้ขึ้นมาเพื่อควบคุมส่วนได้ส่วนเสียของทั้งสองฝ่าย รวมถึงเป็นเครื่องมือควบคุมสังคมไม่ให้เดือดร้อนวุ่นวายด้วย

ส่วนประกอบของกฎหมายอาญา

กฎหมายอาญานั้น มองไปที่รายละเอียดมีเยอะมาก แต่หากแบ่งออกเป็นมุมมองกว้างๆจะแบ่งได้สามแบบก็คือ หนึ่งภาคความผิดเป็นเรื่องเกี่ยวกับความผิดต่างๆ แต่ละแบบ ตั้งแต่ความผิดที่เห็นได้ชัดเจนเลยว่าผิด (อย่างการทำร้าย,ฆ่าคน) หรือ ความผิดที่กฎหมายได้ระบุเอาไว้ สองภาคทั่วไปเป็นเรื่องเกี่ยวกับรายละเอียดอื่นที่อาจจะนำไปสู่ความผิด หรืออย่างอื่น เช่น วิกลจริต มึนเมา ความจำเป็น สามภาคหลักฐานเป็นการพูดถึงสิ่งที่จะเป็นเครื่องมือตัดสินคดีความเพื่อบังคับใช้กฎหมายอาญาทั้งหลักฐานบุคคล และหลักฐานอื่น

โทษทางอาญา

เมื่อมีความผิดก็ต้องได้รับโทษจากความผิดนั้น สำหรับความผิดในคดีอาญาแบ่งออกได้เป็น 5 แบบด้วยกันคือ ปรับด้วยเงินเพื่อเป็นการลงโทษ สองจำคุกการนำตัวผู้มีความผิดฝากขังตามระยะเวลาที่กำหนด สามกักขังอันนี้จะหนักว่าจำคุกเพราะจะเอาไปอยู่ในเรือนจำ สี่ริบทรัพย์เป็นคดีที่เกี่ยวข้องกับทรัพย์สินของรัฐต้องยึดคืนทั้งหมด ห้าประหารชีวิตการทำให้ตายด้วยวิธีการต่างๆ หากไม่อยากกระทำผิดก็ควรเริ่มศึกษากฎหมายให้เข้าใจเสียตั้งแต่วันนี้